Elkaars spiegel zijn

Column van Daan van Deursen

Misschien heb je wel eens gehoord van het gegeven dat we in het leven “elkaars spiegel zijn”. Het is een oude wijsheid en essentieel in de kijk op het leven en het begrijpen daarvan.

De ander omarmen als zijnde een spiegel is bewust de keus maken om naar jezelf te kijken, te reflecteren op jezelf in alle eerlijkheid. Dit klinkt misschien eenvoudig, maar dat is het allerminst. Wanneer het zaken betreft die je niet te veel raken is menigeen nog wel in staat om dit zo nu en dan toe te passen, maar is dit vermogen er ook nog wanneer je diep geraakt wordt en júist op dat moment?

Juist wanneer je diep wordt geraakt in het contact met een ander vertelt jou dat vaak iets over jezelf. Ben je bereid om daarnaar te kijken, om dat te voelen?

Met name kinderen bieden ons die kans. Kinderen zijn (vaak) nog heel vrij in hun manier van uiting, eerlijk en oprecht; de “onschuld” van een kind. Alhoewel ook de aanpassing aan de omgeving natuurlijk zijn oorsprong vindt in de kindertijd. Hoe meer een kind namelijk wordt gedwongen om zich continue aan te passen aan de volwassenen in zijn of haar omgeving, zonder dat er veel oog is voor de behoeften van het kind, hoe lastiger een volwassene het later heeft met het omgaan met gevoelens, met het voelen en aangeven van grenzen en het dicht bij zichzelf blijven. Vaak zijn volwassenen zich hier helemaal niet van bewust en zijn er existentiële crisissen nodig (burnout, overspanning), om de onbewust aangeleerde patronen helder te krijgen en te helen.

De vraag voor ons als volwassenen, als ouders en ook als leerkrachten in deze tijd is dan ook; wat vragen wij en verwachten wij van kinderen? En draagt dit bij aan een veilige en gezonde ontwikkeling? In hoeverre ben je jezelf bewust van je eigen angsten, die deze tijd in jou aanraakt? Mag je überhaupt toegeven dat je bang bent? En durf je dan ook te kijken in hoeverre je deze angsten projecteert op je omgeving, op je kinderen. Thuis of in de klas.

Het is héél moedig wanneer een mens deze vragen aan zichzelf durft te stellen en dit proces aan wil gaan. Het gros zal namelijk zichzelf en de omgeving snel zeggen niet bang te zijn en van projectie is geen sprake; snel over tot de orde van de dag!

Elke keer opnieuw ervaar ik echter, dat wanneer mensen dit doen er een nieuwe wereld voor hen opengaat; door de pijnlijke stukken heen vindt bevrijding plaats en ontstaat een volledig nieuw perspectief.

Deze tijd, de uitgeroepen coronapandemie, houdt ons een enorm grote spiegel voor. Dat biedt een uitgelezen kans om te groeien, om te ontwikkelen in zelfbewustzijn. Ware ontwikkeling en transformatie vindt namelijk áltijd van binnen naar buiten plaats en niet andersom. De “circle of influence” ben jij. Je hebt volledige invloed en verantwoordelijkheid over jezelf. Het is juist het idee dat dit er niet is, wat de mensheid weg houdt van het benutten van haar volledige potentieel.

De manier waarop we collectief met onze kinderen omgaan biedt ons die kans; velen zullen niét kijken, maar velen ook wél. Die vrije keus is aan jou. Durf jij het aan?!